Operation „Tekbir“: Crushing of efforts by the forces of the so-called Army of RBiH to take control of Serbian positions in the wider area of Sarajevo
Abstract
The wider Sarajevo region was throughout the entire Defensive-patriotic war the scene of fierce conflicts between the forces of the VRS (Army of Republika Srpska) and the so-called Army of Bosnia and Herzegovina. Due to its significant strategic importance and propaganda potential, this area garnered the attention of the majority of European and global public opinion. The Muslim forces launched their largest offensive operation in this area during June 1995. Despite initial partial successes, this action gradually lost momentum, and Serbian formations managed to consolidate their ranks. As a result, VRS units were able to maintain control over most of the territory they held before the start of Operation „Tekbir“. This success came at a great cost, considering the number of VRS soldiers who lost their lives. The attacking forces suffered considerably higher losses. The aim of this study was to chronologically present the course of the Muslim offensive operation „Tekbir“ based on available sources and literature, and attempt to illustrate its significance for both sides in the conflict. Taking into account all available facts, we concluded that this operation represented a significant defeat for the so-called Army of Bosnia and Herzegovina, as they were unable to significantly alter their position in the wider Sarajevo region until the end of the war.
References
Ajnadžić, N. (2008). Sociološka analiza poginule boračke populacije u jedinicama odbrambenih struktura u i oko grada Sarajeva. In H. Bećirović (Ed.), Opsada i odbrana Sarajeva 1992-1995.: referati Okruglog stola održanog 23. novembra 2005. godine (pp. 121–146). Institut za istraživanje zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava Univerziteta u Sarajevu.
Ajnadžić, N. (2012). Politički i vojni značaj odbrane Sarajeva. Institut za istraživanje zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava Sarajevo.
Central Intelligence Agency (CIA). (2002). Balkan Battlegrounds: A military history of the Yugoslav conflict, 1991–1995 (Vol. I). Central Intelligence Agency, Office of Rusian and European Analysis.
Čekić, S., Karavelić, V., Ajnadžić, N., Cikotić, S., Hodžić, Š., Smajić, M., & Šadinlija, M. (2017). Prvi korpus Armije Republike Bosne i Hercegovine. Institut za istraživanje zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava Univerziteta u Sarajevu.
Delić, R. (1995, Maj 29). Zapovijest komandanta GŠA za napad op. br. 1. Republika Bosna i Hercegovina, Generalštab Armije, Tarčin. Republički centar za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica (RCIRZ), Elektronska arhiva (EA), Banja Luka.
Dimitrijević, B. (2019). General Mladić i Vojska Republike Srpske. Catena mundi; Institut za savremenu istoriju.
Dimitrijević, B. (2023). „Vojska brza kao vjetar“: Vojska Republike Srpske u ratu 1992 – 1995. (2nd ed.). Arhiv Vojvodine; Institut za savremenu istoriju; Arhiv Republike Srpske i Udruženje arhivskih radnika Republike Srpske.
Donia, R. J. (2006). Sarajevo: biografija grada. Institut za historiju.
Dragičević, L. (1995, Jun 16). Informacija o sarajevskoj ofanzivi. Komanda SRK, str. pov. br. 20/05-189. RCIRZ, Banja Luka.
Guskova, J. (2003). Istorija jugoslovenske krize (1990-2000) (Vol. I). Izdavački grafički atelje „M“.
Izraeli, R., Bezručenko, V., Tanasković, D., Frenč, L., Zakarija Đ., & Bario, P. (2020). Zaključni izvještaj Nezavisne međunarodne komisije za istraživanje stradanja Srba u Sarajevu od 1991. do 1995. godine. Independent International Commission of Inquiry on Sufferings of Serbs in Sarajevo Between 1991 to 1995.
Janjić, Z. (2017). Nevesinjska brigada u ratu 1992–1995. Opština Nevesinje; Opštinska boračka organizacija Nevesinje; Udruženje Nevesinjaca u Beogradu.
Jurišić, D., Obrenović, P., & Vulin, Lj. (2022). Vojska Republike Srpske. Republički centar za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica.
Kovačević, B. (2018). Uloga Sarajevsko-romanijskog korpusa u zaštiti stanovništva Sarajevsko-romanijske regije. In M. Milutinovic (Ed.), Uloga starješina VRS u stvaranju i odbrani Republike Srpske tokom Odbrambeno-otadžbinskog rata (pp. 135–157). Organizacija starješina Vojske Republike Srpske.
Ković, M. (2015) Analiza izveštaja veštaka dr. Roberta Dž. Donie o istorijskim događajima u Bosni i Hercegovini u predmetu „IT-09-92, tužilac protiv Ratka Mladića“. Onlajn arhiva Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju (MKSJ), Baza podataka – objedinjeni sudski spisi (OSS), D01369, p. 83–84. https://ucr.irmct.org/Search/PreviewPage/?link=http%253A//icr.icty.org/LegalRef/CMSDocStore/Public/BCS/Exhibit/NotIndexable/IT-09-92/ACE138433R0000511042.pdf
Latinović, G. (2023). Zaštitni puk Glavnog štaba Vojske Republike Srpske (1992–1995). Republički centar za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica; Udruženje “65. zaštitini motorizovani puk Glavnog štaba Vojske Republike Srpske”.
Lozo, P. (2018). Muslimanske ofanzivne akcije na području Sarajeva – suprotstavljeni narativi. In P. Lozo (Ed.), Republika Srpska u Odbrambeno-otadžbinskom ratu: istorijski pregled (2nd ed., pp. 157–185). Republički centar za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica.
Lugonja, M. (1995, Jun 13). Saznanja. Komanda SRK, Odeljenje za obaveštajno-bezbednosne poslove, str. pov. br. 20/06-1-197. RCIRZ, Banja Luka.
Lugonja, M. (1995, Jun 26). Obavještajna saznanja. Komanda SRK, Odeljenje za bezbednosno-obaveštajne poslove, str. pov. br. 20/06-1-225. RCIRZ, Banja Luka.
Marijan, D. (2007). Oluja. Hrvatski memorijalno-dokumentacijski centar Domovinskog rata.
Maunaga, G. (1995, Jun 25). Samoubilački muslimanski potezi. Srpska vojska, 30(IV), 4.
Milošević, D. (1995, Jul 20). Aktiviranje delova fronta, naređenje. Komanda SRK, str. pov. br. 20/04-258. RCIRZ, Banja Luka.
Milošević, D. (1995, Jun 13). Najava ofanzivnih dejstava neprijatelja. Komanda SRK, str. pov. br. 20/04-209/2. RCIRZ, Banja Luka.
Milošević, D. (1995, Jun 22). Redovni borbeni izvešaj sa stanjem u 17.00 časova. Komanda SRK, str. pov. br. 20/04-1-187. RCIRZ, Banja Luka.
Milošević, D. (1995, Jun 29). Redovni borbeni izveštaj sa stanjem u 17.00 časova. Komanda SRK, str. pov. br. 20/04-1-194. RCIRZ, Banja Luka.
Mladić, R. (1995, Jun 23). Pohvala za hrabro držanje i ostvarene uspehe u slamanju muslimanske ofanzive. Glavni štab Vojske Republike Srpske, int. br. 07/21-283. RCIRZ, Banja Luka.
Nikolić, K. (2023). Krajina 1991.-1995. Fraktura; Srpsko narodno vijeće.
Popara, N., Aleksić, R., Aleksić, Š., Aćimović, G., Boljanović, S., Vujović, M., Vučinić, T., Grubač, R., Gušić, N., Danilović, R., Đogo, S., Žerajić, R., Janjić, Z., Jungić, M., Kovač, M., Lalović, D., Lalović, M., Lugonja, Z., Ninković, P., … & Šegrt, N. (2017). Hercegovački korpus: prilozi za monografiju. SPKD „Prosvjeta“ Bileća.
Radinović, R. (2004). Laži o sarajevskom ratištu. Svet knjige.
Sladoje, Č. (1995, Jun 16). Redovni borbeni izveštaj sa stanjem u 17.00 časova. Komanda SRK, str. pov. br. 20/04-1-178. RCIRZ, Banja Luka.
Sladoje, Č. (1995, Jun 18). Vanredni borbeni izveštaj sa stanjem u 08.00 časova. Komanda SRK, str. pov. br. 20/04-1-181. RCIRZ, Banja Luka.
Šadinlija, M. (2014). Prsten za glavu aždaje: Sarajevo u strateškim ciljevima Republike Srpske 1992-1995. Radovi Filozofskog fakulteta u Sarajevu (Historija, Historija umjetnosti, Arheologija), XVII(3), 355–382. https://www.academia.edu/7170400/Prsten_za_glavu_a%C5%BEdaje_Sarajevo_u_strate%C5%A1kim_ciljevima_Republike_Srpske_1992_1995
Šadinlija, M. (2020). Za Sarajevo, za Bosnu svoju. Od 13. novosarajevske do 111. Viteške brdske brigade (2nd ed.). Udruženje “1. Slavna – Viteška brigada”.
Vujasin, M. (1995, Jun 15). Vanredni borbeni izveštaj sa stanjem u 11.00 časova. Komanda SRK, str. pov. br. 20/04-1-174. RCIRZ, Banja Luka.
Vujasin, M. (1995, Jun 19). Redovni borbeni izveštaj sa stanjem u 17.00 časova. Komanda SRK, str. pov. br. 20/04-1-183. RCIRZ, Banja Luka.
Vulić, G. (2024). Borbena dejstva Hercegovačkog korpusa VRS 1992. godine. Republički centar za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica.
