Priests Ilija and Miloš Bilbija during the period of struggle for national liberation in the second half of the 19th and beginning of 20th century
Abstract
In the paper, the author writes about two notable figures from a priestly family in Grahovo, Ilija and Milos Bilbija. The emphasis is on their biographies. Ilija Bilbija was a priest, the restorer of the Rmanj Monastery and a prominent chieftain from the time of the Serbian Uprising 1875-1878, and as a priest in Bosansko Grahovo, he baptized Gavrilo Princip in 1894. Milos Bilbija, a cousin of the priest Ilija, was an assistant parish priest in Bosansko Grahovo, and later a parish priest in Crni Lug. After the Sarajevo Assassination in 1914, the Austro-Hungarian authorities demanded from Milos Bilbija to change the date of Gavrilo Princip’s baptism, but he did not agree to it and was tortured in a prison in Livno. He died as a result of torture. The Council of Bishops of the Serbian Orthodox Church canonized Milos Bilbija in 2022.
Ilija and Milos Bilbija, with their priestly work and fight for the rights and liberation of the Serbian people, go beyond the local significance, so it is necessary to dedicate far more space to them when researching the past of the Serbian people of Bosnian Krajina, but also their undoubted influence on political conditions of the time in which they lived and worked.
References
Babić, J. (2005). Uspenije Gavrilovo. Besjeda.
Babić, J. (2001). Ždralovačke priče. Budućnost.
Babić, M. S. (1890, July/August). Nekoliko riječi o današnjoj srpsko-pravoslavnoj crkvi i starim crkvenim ruševinama u Grahovu. Bosansko-hercegovački istočnik, IV/7-8.
Bilbija. I. M. (1893, April/May). Pravi hrišćanin. Bosansko-hercegovački istočnik, VII/4-5.
Čitula (1908, August). Istočnik, XXII/13-14.
Čubrilović, V. (1996). Bosanski ustanak 1875-1878. (2. izd.) Službeni list SRJ, Balkanološki institut SANU.
Dedijer, V. (1966). Sarajevo 1914. Prosveta.
Dosije Crkvene Opštine Bosansko Grahovo. Arhiva Eparhije bihaćko-petrovačke, Bosanski Petrovac.
Dosije Komisije za novomučenike. Arhiva Eparhije bihaćko-petrovačke, Bosanski Petrovac.
Dosije Sveštenomučenika Miloša Bilbije. Arhiva Eparhije bihaćko-petrovačke, Bosanski Petrovac.
Ekmečić, M. (1996). Ustanak u Bosni 1875-1878. (3. izd.) Službeni list SRJ, Balkanološki institut SANU.
Ernaut, M. (2015). Kanonsko područje Eparhije bihaćko-petrovačke u vremenu mitropolita dabro-bosanskog Georgija Nikolajevića 1886–1896. Eparhija bihaćko-petrovačka.
Ernaut, M. (2021). Eparhija bihaćko-petrovačka i rmanjska. Prošlost ispisana vjerom. Eparhijski upravni odbor Eparhije bihaćko-petrovačke.
Evans, A. J. (2008). Ilirska pisma. Besjeda.
Ivić, A. (2006). Fragmenti iz istorije Bosanskog ustanka 1875. i 1876. god. (fototipsko izdanje) Besjeda.
Jarić, Đ. (1981). Tromeđa. Opštinski odbor SUNOR-a Bos. Grahovo.
Kratki izvještaj (1902, June). Istočnik, XVI/2.
Milošević, B. (2012). Sveštenstvo Bosanske Krajine u ustanku 1875-1787. godine. U Ekmečić, M. (Ed.). Zbornik za istoriju Bosne i Hercegovine 7 (pp. 239-255). SANU.
Moljević, St. (1939). Uloga i značaj Vrbaske banovine. Štamparija Đura Jakšić.
Nikić, S., Latinović, G., Pilipović, R., Ernaut, M., & Radanović, R. (Eds.). (2011). Prvi šematizam: Eparhija bihaćko-petrovačka 2010. Eparhija bihaćko-petrovačka.
Obretenje moštiju sveštenomučenika Miloša (Milana) Bilbije, Retrieved February 19, 2023, from https://www.eparhijabihackopetrovacka.org/obretenje-mostiju-svestenomucenika-milosa-milana-bilbije/#_ftnref
Premješteni (1891, January). Bosansko-hercegovački Istočnik, V/1-2.
Rukopoloženi (1893, December). Bosansko-hercegovački Istočnik, VII-12.
Saopštenje za javnost Svetog Arhijerejskog Sabora Srpske Pravoslavne Crkve sa redovnog zasedanja održanog u Sremskim Karlovcima i Beogradu od 15. do 21. maja 2022. godine, Retrieved February 20, 2023, https://spc.rs/saopstenje-sabora-spc-2022/
Spisak nekih sveštenih lica u Dabro-bosanskoj eparhiji monašeskog čina (1896, June). Bosansko-hercegovački istočnik, X/6.
Sveštenici Dabro-bosanske eparhije, koji su prešli 40 godina svešteničke službe (1904, oktobar). Istočnik, XVIII/19-20.
Sveštenstvo srp. prav. mitropolije dabro-bosanske po proizvedenju, odnosno rukopoloženju (1905, July). Istočnik, XIX/7.
Svršeni učenici srpsko-pravoslavnog bogoslovskog zavoda u Reljevu (1893, July/August). Istočnik, VII/7-8.
Teinović, B. (2006). Srpski ustanak u Bosni 1875-1876. Muzej Republike Srpske.
Teinović, B. (2022). Srpska pravoslavna crkva i sveštenstvo u ustaničkoj Bosanskoj Krajini 1875-1878. Crkvene studije, 19, 347-361. http://doi.fil.bg.ac.rs/pdf/journals/ccs_cs/2022/ccs_cs-2022-19-19-22.pdf
Tomić M. B. (1939, October). Poreklo i detinjstvo Gavrila Principa. Nova Evropa, XXXII/10, pp. 328-336.
Zastava. (1875, September 24/October 6). br. 119.
Zastava. (1876, March 9/21). br. 39.
Zastava. (1877, Januay 9/21). br. 4.
Zastava. (1887, October 13/25). br. 154.
Zastava. (1888, February 12). br. 23.
Zastava. (1888, February 19). br. 27.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
